DỆT THỔ CẨM – SẮC MÀU Ê ĐÊ

Dệt vải là công việc được cộng đồng người Êđê xem trọng và lấy làm tiêu chí để đánh giá người phụ nữ.

Bởi vậy người Êđê vẫn lưu truyền những lời nói vần:

Kmêč mrai thoh rai kơ bruăKngan thâo giêng kđiêng kđêˇč

(Người khéo léo biết se, nhuộm chỉ

Bàn tay biết dệt, ngón tay biết đan)

Nét độc đáo trong các sản phẩm dệt của người Êđê là các hoa văn thể hiện trên mặt vải, được bố cục chặt chẽ theo chiều dọc tấm vải, với những mô típ hoa văn truyền thống về động vật, thực vật (kđêˇč mnga wăt – dải cánh hoa, boh rui – quả rui, čim ruôi – chim dang cánh,…), về sinh hoạt nghệ thuật, tôn giáo, tín ngưỡng (kwak čing – dây treo chiêng, knuak – móc xích treo nhạc cụ, gơng kút – cột nhà mồ,… ), về sinh hoạt kinh tế (mnga ktơr – hình hoa ngô, boh dêh – co chỉ, kưi hna – bẫy nỏ… Hoa văn không chỉ có tác dụng trang trí, bởi thông qua hoa văn của trang phục ta có thể biết được người đó thuộc lớp người nào trong xã hội ví như trang phục của tù trưởng, thầy cúng…. Do đó khi dệt vải đồng thời dệt các sọc màu, các dải hoa văn:

Ih kđêˇč kơ gŭ jing rup êmông

Kđêˇč kơ dlông jing rup mja

Kđêˇč rup krah wah tơl thoh rai kơ bruă

(Dệt hoa văn dưới hình con hổ

Dệt hoa văn phía trên hình con chồn

Dệt hoa văn ở giữa khéo léo không ai bằng)

(nguồn: Bảo tàng Daklak)

…..

Người phụ nữ Êđê dệt thổ cẩm không chỉ phục vụ cho nhu cầu may mặc trong gia đình mà còn làm tặng phẩm cho người thân; những sản phẩm đẹp, độc đáo có thể trao đổi với giá trị bằng một con heo, thậm chí là trâu, bò. Ngày nay, nghề dệt vải đang dần bị mai một, tại các buôn Êđê số người biết dệt thổ cẩm ít dần. Mong mọi người biết giá trị của nó để bảo tồn.

….

Hãy đến để trải nghiệm về dệt thổ cẩm và sắm cho mình các sản phẩm độc đáo bạn nhé!